شاید بارها و بارها در اینترنت خوانده باشید که دستگاه سی ان سی یک دستگاه قوی و همه کاره است که میتواند برشهای فوق العاده ای داشته باشد. ممکن است این تعریف از دستگاه باعث ایجاد توهم همه کار بودن دستگاه برای خوانندگان مطالب شود و قصد داشته باشند که از آن به عنوان یک دستگاه برای همه نیازهای خود استفاده کنند. اما متاسفانه این موضوع به هیچ وجه قابل توجیه نیست و دستگاههای cnc هم همانند هر ابزار دیگری برای وظایف خاص طراحی شدهاند.
برای اینکه به این ابهام پاسخ دهیم و تخصصی بودن دستگاه سی ان سی را نشان دهیم، این موضوع را از جهات مختلف بررسی خواهیم کرد و برای هر کدام از آنها نمونه خواهیم آورد.
تفاوت بین فرزکاری و تراشکاری در دستگاه سی ان سی
این کلیترین موضوعی است که تخصصی بودن دستگاه سی ان سی را نشان میدهد. در دستگاه فرز cnc، قطعه کار روی میز قرار داده میشود و اسپیندل در جهتهای مختلف حرکت کرده و در نتیجه ابزار برشی میتواند به شکلهای مختلف سطح قطعه کار را برش دهد. در یک دستگاه ۵ محور، محدوده حرکتی ابزارها بسیار بیشتر بوده و توانایی فرزکاری پیچیدهتری دارد.
این در حالی است که در دستگاه تراش سی ان سی، قطعه کار به یک محور یا چاک در حال چرخش وصل میشود و با سرعت بالا به گردش در میآید. حرکت ابزار برشی صرفاً برای نزدیک شدن و دور شدن نسبت به قطعه کار است و حرکت اضافه دیگری ندارد. در حالی که دستگاه فرز برای قطعه کارهای با شرایط متفاوت استفاده میشود، دستگاه تراش بیشتر در مورد قطعه کارهای متقارن کاربرد دارد (مقایسه نحوه عملکرد دستگاه فرز سی ان سی و دستگاه تراش سی ان سی).
تفاوت دستگاهها از لحاظ بخش حرکتی
به طور کلی دستگاه سی ان سی شامل یک الکتروموتور، چند محور و یک اسپیندل است. روشن شدن الکتروموتور به معنی به گردش در آمدن محورها و در نتیجه چرخش اسپیندل با سرعت مشخص و برش دادن نمونه کار است. حالا هر دستگاه ویژگیهای خاص خود را دارد که توانایی الکتروموتور بر مبنای اسب بخار، محورها بر مبنای تعداد و اسپیندل هم بر مبنای سرعت گردش در دقیقه آنالیز میشود.
با توجه به نیاز برش مواد مختلف، ویژگیهای دستگاه cnc فلزات تفاوت زیادی با دستگاه cnc چوب دارد. این تفاوتها باعث میشود که ما در خرید دستگاه حساسیت زیادی نسبت به آنها داشته باشیم.
تفاوت از لحاظ ابزار برشی
در مطالب قبل انواع مته قابل کاربرد در دستگاه سی ان سی را معرفی کردیم. این متهها شرایط متفاوتی دارند و به کارگیری هر کدام از آنها به متریال قطعه کار و نوع برش آن بستگی دارد. در حقیقت تفاوت در ابزار برشی مشخص میکند که دستگاه برای کار بر روی چه موادی مناسب است. به عنوان مثال ابزار برشی به کار گرفته شده در دستگاه cnc سنگ با ابزار برشی استفاده شده در دستگاه cnc شیشه متفاوت است. بنابراین هر کسی که به فکر راه اندازی کارگاه و کسب درآمد با استفاده از دستگاههای cnc باشد، باید دستگاه متناسب با نیاز خود را انتخاب کند.
تفاوت از لحاظ تعداد محور دستگاه سی ان سی
یک بار دیگر توصیه میکنم که مطلب مربوط به مقایسه دستگاه فرز سی ان سی سه محور با دستگاه ۴ محور و ۵ محور را مطالعه کنید. این مطلب از این جهت اهمیت دارد که شما در آن میتوانید استفاده از محور در به کارگیری دستگاه را درک کنید. معمولاً هرچه تعداد محورهای استفاده شده در یک دستگاه بیشتر باشد، دسترسی ابزار برشی به نقاط پیچیدهتری در قطعه کار فراهم است و میتوان از آن برای برشهای پیچیده و سخت استفاده کرد. اگرچه با یک دستگاه دو محور میتوان کارهای خارق العاده انجام داد، اما دستگاههای پنج محوره قدرت مانور بیشتری به اپراتور میدهند.
بنابراین معمولاً در صنایع حساس مانند صنایع هوافضا، صنایع نظامی و صنایع پزشکی استفاده از دستگاه سی ان سی پنج محور توصیه میشود و برای حوزههای با اهمیت کمتر، از تعداد محور کمتر استفاده میشود.
تفاوت دستگاهها از لحاظ ابعاد و اندازه
وقتی که برای یک انسان محدوده مشخصی برای حرکت وجود دارد، یعنی با تمرین و آموزش میتواند این محدوده را وسیعتر کند. اما در مورد ماشینآلات این انعطاف پذیری وجود ندارد و محدود عملکرد آنها قابل توسعه نیست. بنابراین وقتی که اعلام میشود که ابعاد دستگاه سی ان سی چوب به صورت ۴۰۰ * ۲۰۰ * ۲۰ است، یعنی میز کار استفاده شده در آن طولی معادل با ۴۲۰ سانتی متر و عرضی معادل با ۲۰۴ سانتی متر دارد.
همچنین در این دستگاه حداکثر سرعت حرکت خطی کلگی ۳۰ متر بر دقیقه بوده و سرعت دوران اسپیندل هم از ۶ هزار تا ۲۴ هزار دور در دقیقه تغییر میکند. بنابراین شما به عنوان اپراتور دستگاه نمیتوانید قطعه کارهای بزرگتر یا پیچیدهتر را به کمک آن برش دهید و لازم است که با توجه به ظرفیت و توانایی دستگاه خود اقدام کنید. بنابراین برای یک کارگاه کوچک استفاده از دستگاه cnc رومیزی پیشنهاد میشود، اما برای کارگاههای بزرگتر باید از دستگاههای صنعتی استفاده شود.
امکان کار روی مواد مختلف
اجازه دهید که در این مورد دستگاه سی ان سی را به عنوان یک دستگاه محدود معرفی کنیم. اگرچه این موضوع شگفت انگیز است اما باید بپذیریم که توانایی آنها در این زمینه محدودیت دارد. وقتی که یک دستگاه به صورت تخصصی برای چوب است، میتواند سایر هم خانوادههای چوب مانند ام دی اف و نئوپان و چوب فشرده را هم برش دهد. اما، الکتروموتور دستگاه، تعداد محورها، سرعت گردش اسپیندل، نوع ابزار برشی، شرایط میز دستگاه و سیستم خنک کننده آن کاملاً برای چوب طراحی شده است.
بنابراین امکان استفاده از یک دستگاه cnc چوب برای برش دادن آهن و فلزات و همچنین برای برش دادن سنگ وجود ندارد. حتی در مورد فلزات آهنی و غیر آهنی هم این تفاوتها دیده میشود و توصیه میکنم که مطلب ما را در مورد کاربرد دستگاه سی ان سی فلزات در مورد فلزات غیر آهنی را مطالعه کنید.
دستگاه تراش چند کاره به عنوان یک استثنا!
یکی از دستگاههایی که ما را به توانایی دستگاههای سی ان سی امیدوار میکند، دستگاه تراش چند کاره است که میتوان از بخشهای مختلف آن برای انجام چند کار مختلف استفاده کرد. مثلاً بخشی از این دستگاه برای تراشکاری و بخشی از آن برای فرزکاری طراحی شده است. بنابراین اگر شما فضای کافی برای در اختیار داشتن چند دستگاه نداشته باشید، با خرید یک دستگاه چند کاره میتوانید حوزه فعالیت خود را بیشتر کنید.
البته باز هم باید به این نکته اشاره کنیم که استفاده از یک دستگاه تراش چند کاره به معنی کار بر روی مواد مختلف یا حتی کار با سرعتهای مختلف نیست. بلکه شما ابزاری در اختیار دارید که میتواند برشهای متفاوت را به شکلهای خاص انجام دهد.
حالا آیا دستگاه سی ان سی یک دستگاه تخصصی است؟
بله قطعاً! در این مطلب به بهانههای مختلفی آوردیم تا نشان دهیم که این دستگاه به عنوان یک دستگاه تخصصی در صنعت به کار گرفته میشود و نمیتوان یک کارگاه را به طور کامل برای همه مواد در نظر گرفت. شما اگر قرار است به فکر کسب درآمد با دستگاه cnc چوب باشید، دیگر اجازه کار روی فلزات یا سنگ یا شیشه را ندارید. بلکه امکان کار روی سایر مصنوعات چوبی مانند ام دی اف، پلی وود، نئوپان و چوب فشرده را دارید و کیفیت کار دستگاه هم زبانزد خواهد بود.
وقتی که قرار است به عنوان تکنسین دستگاه تراش سی ان سی وارد یک کارگاه شوید، این آمادگی را داشته باشید که اطلاعات کاملی در مورد دستگاه بدانید و بهترین شرایط به کارگیری دستگاه سی ان سی در حوزههای مختلف را بشناسید.
مطالعه مطالب زیر هم میتواند در این زمینه به شما کمک کند: